Հայաստանի ապահովագրական շուկայում ԱՊՊԱ գծով վնասաբերության գործակիցը 2025թ. հուլիսին նվազել է մինչև 73,3%

Արմինֆո. Հայաստանի ապահովագրական շուկայում ԱՊՊԱ գծով վնասաբերության գործակիցը 2025 թվականից սկսել է նվազել՝ առաջին կիսամյակի արդյունքներով կազմելով 73,3% (նախորդ տարվա 79,1% - ի դիմաց)։ Այդ մասին են վկայում Հայաստանի ավտոապահովագրողների բյուրոյի տվյալները։

Հաշվետու ժամանակահատվածում վնասաբերության գործակցի անկումը դիտվել է գործող պայմանագրերի թվի տարեկան դինամիկայի 1,5% անկումից մինչև 7,6% աճ բարելավման, ապահովագրավճարների աճի 4%-ից մինչև 16,8%արագացման, և փոխհատուցումների աճի 22,9%-ից մինչև 6,1% թուլացման ֆոնին:

Բյուրոյի տվյալներով՝ ԱՊՊԱ ապահովագիր ունեցող տրանսպորտային միջոցների թիվը տարեկան կտրվածքով աճել է աննշան՝ 3,5% - ով, այն դեպքում, երբ մեկ տարի առաջ աճը կազմում էր 5,6%: Քանակական արտահայտությամբ 2025 թվականի հուլիսին երկրում կար 682,083 հազար միավոր ԱՊՊԱ պայմանագրերով տրանսպորտային միջոց, սակայն գործող պայմանագրերի թիվը կազմել է 661,197 հազար (առանց չեղյալ հայտարարվածների՝ 605,408 հազար)։

ԱՊՊԱ պայմանագրերի ընդհանուր քանակում E-ապահովագրերի բաժինը մեկ տարվա ընթացքում աճել է 32% - ից մինչև 36% ՝ ս.թ. հուլիսին կազմելով 236,190 հազար, տարեկան աճի փոքր-ինչ նկատելի արգելակմամբ ՝ 28,1% - ից մինչև 22,1%:

2025 թվականի առաջին կիսամյակի արդյունքներով գործող պայմանագրերով հավաքագրված ապահովագրավճարների ծավալը գերազանցել է 16 մլրդ դրամը (41.7 մլն դոլար), իսկ ապահովագրական փոխհատուցումների ծավալը հասել է 10.9 մլրդ դրամի (28.2 մլն դոլար)։ Ընդ որում, ճանապարհատրանսպորտային պատահարների պարզեցված ձևակերպման (եվրապրոտոկոլ) դեպքերով վճարված փոխհատուցումների ծավալի տարեկան աճն արագացել է 23,3%-ից մինչև 64,2%՝ կազմելով 1,9 մլրդ դրամ (4,8 մլն դոլար), իսկ մեկ վճարման միջին չափի տարեկան աճն արագացել է 10,7% - ից մինչև 33,2%՝ հասնելով 122,885 հազար դրամի (320 դոլար՝ մեկ տարի առաջվա 238 դոլարի դիմաց)։ Ընդ որում, ընդհանուր ապահովագրական փոխհատուցումների գծով մեկ վճարման միջին չափի տարեկան աճի տեմպերը դանդաղել են՝ 12,5% - ից մինչեւ 5,3%՝ կազմելով 268.935 հազար դրամ (700 դոլար՝ մեկ տարի առաջվա 658 դոլարի դիմաց):

Բյուրոյի 2025թ. առաջին կիսամյակի տվյալների համաձայն, ԱՊՊԱ ապահովագիր ունեցող տրանսպորտային միջոցների ամենամեծ թիվն այժմ ընդգրկում է "Նաիրի Ինշուրանս" ապահովագրական ընկերությունը ՝ 120,510 հազար միավոր (շուկայի մոտ 18%), որի ԱՊՊԱ գծով վնասաբերության գործակիցը, ի դեպ, մեկ տարվա ընթացքում նվազել է 68% - ից մինչև 63% (սա ամենացածր մակարդակն է շուկայում, ինչպես մեկ տարի առաջ)։ ԱՊՊԱ ապահովագրով տրանսպորտային միջոցների մի փոքր ավելի քիչ թիվ ունի նախկին առաջատար "ԼԻԳԱ Ինշուրանս"-ը՝ 118,027 հազար միավոր, որի  ԱՊՊԱ գծով վնասաբերության գործակիցը նվազել է մինչև 72% (մեկ տարի առաջ առավելագույն 89% - ից)։ Հաշվետու ժամանակահատվածում ԱՊՊԱ գծով վնասաբերության ամենաբարձր գործակիցն արձանագրվում է «Արմենիա Ինշուրանս»-ում (81%), և այս ԱԸ-ն զբաղեցնում է 3-րդ հորիզոնականը ԱՊՊԱ ապահովագրով տրանսպորտային միջոցների թվով (115,692 հազ.միավոր): Գործող ԱՊՊԱ պայմանագրերով ապահովագրական վճարների ամենամեծ ծավալն ապահովում են «Նաիրի Ինշուրանս»-ը և «Արմենիա Ինշուրանս»-ը՝ 3.3 - 2.9 մլրդ դրամ (21-18%ընդհանուր ծավալով), որոնք առաջատար են նաև այս դասի փոխհատուցումների ծավալով՝ 2.2-2.3 մլրդ դրամ (ընդհանուր ծավալի 20-21%): ՃՏՊ-ների պարզեցված ձևակերպման (եվրոպրոտոկոլ) դեպքերի համար առավել մեծ վճարումներ են կատարում «Արմենիա Ինշուրանս»-ն ու «ԼԻԳԱ Ինշուրանս»-ը՝ ընդհանուր շուկայի 22-20%: E-ապահոովագրերի  թվով առաջատար է «ԻՆԳՈ Ինշուրանս»-ը՝ 99,243 հազար (շուկայում այդ պայմանագրերի ընդհանուր թվի 42%), իսկ 2-րդ հորիզոնականում «Արմենիա Ինշուրանս»-ն է ՝ 59,996 հազար (25%): Գործող պայմանագրերի ընդհանուր թվով առաջին երկու հորիզոնականները  զբաղեցնում են «ՌԵԳՈ Ինշուրանս»-ը և «Արմենիա Ինշուրանս»-ը, համապատասխանաբար, 131,9 հազար և 129,1 հազար  (շուկայում ընդհանուրի 20-19,5% - ը):

Նշենք, որ 2023 թվականի ապրիլից Հայաստանի ապահովագրական շուկայում մեկնարկել է անցումը ԱՊՊԱ սակագների ազատականացման, և արդեն մեկ եռամսյակ անց այդ դասի վնասաբերության գործակիցը սկսել է աճել։ Այդ միտումը պահպանվել է մինչև 2025 թվականը։

Հիշեցնենք, որ Հայաստանում 2023թ. հուլիսի վերջից գործում է արդեն 7 ապահովագրական ընկերություն, քանի որ շուկա է վերադարձել "Էֆես" ապահովագրական ընկերությունը, որն առայժմ պատրաստվում է մտնել ավտոքաղաքացիական պատասխանատվության պարտադիր ապահովագրության (ԱՊՊԱ) հատված ։ (ՀՀ դրամի հաշվարկային փոխարժեքը ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ 30.06.2025 թ.դրությամբ կազմել է 384,47 դրամ/1դոլար, 30.06.2024 թ.՝  388,16 դրամ/1դոլարի դիմաց):