Կառավարությունը գնում է "Հայաստանի էլեկտրացանցերի" խլման՝ խախտելով ՀՀ սահմանադրությունն ու օրենքները. իրավագետ

Արմինֆո.  Այսօր Ազգային ժողովում կառավարության նախաձեռնությամբ հրավիրվել է արտահերթ նստաշրջան, որի ընթացքում պատրաստվում են կյանքի կոչել ՀԷՑ-ի խլման հակաիրավական նախագիծը: Նման կարծիք է հայտնել սահմանադրական իրավունքի փորձագետ Գոհար Մելոյանը։

«ՀԷՑ» ՓԲԸ-ի բաժնետոմսերի նկատմամբ սեփականության իրավունքը խլելու համար նախատեսվել է՝ ժամանակավոր կառավարիչ նշանակելու լիազորություն, ինչն ուղղակիորեն ՀԱԱԿԱՍՈՒՄ է ՀՀ Սահմանադրության 60-րդ հոդվածին, և իրենից ներկայացնում է բացահայտ սեփականազրկում:

Ըստ Նախագծի լիցենզավորված անձի ժամանակավոր կառավարչի նշանակմամբ նրան են անցնում լիցենզավորված անձի գործադիր մարմնի ԲՈԼՈՐ լիազորությունները՝ բացառելով ժամանակավոր կառավարիչ նշանակելու մասին որոշմամբ սահմանված ժամանակահատվածում լիցենզավորված անձի գործադիր մարմնի կողմից լիցենզավորված անձի գործադիր կառավարումն իրականացնելը:

Լիցենզավորված անձի ժամանակավոր կառավարչի գործունեության ժամանակահատվածում լիցենզավորված անձի կառավարման այլ մարմինները իրենց իրավասությունները իրականացնում են ժամանակավոր կառավարչի համաձայնությամբ:

Նախագծի ընդունման դեպքում, ստացվելու է, որ մեկ պետական պաշտոնյան նշանակելու է մասնավոր ընկերության կառավարիչ, ում անցնելու են մասնավոր ընկերության տնօրենի բոլոր լիազորությունները, իսկ եռաստիճան կորպորատիվ կառավարման մյուս երկու մարմինները՝ խորհուրդը և բաժնետերերի ընդհանուր ժողովը զրկվելու են իրենց բոլոր լիազորություններից։

Այսինքն՝ ընկերության բաժնետերը՝ որպես սեփականատեր, և ընկերության բարձրագույն մարմինը, ՉԵՆ կարողանալու ինքնուրույն իրականացնել «Բաժնետիրական ընկերությունների մասին» ՀՀ օրենքով նախատեսված իրենց ավելի քան երկու տասնյակ լիազորություններից որևէ մեկը, ինչպես օրինակ՝ կանոնադրության փոփոխությունը, կանոնադրական կապիտալի լրացումը, տնօրենի փոփոխությունը եւ այլն։

Նման կոպիտ միջամտությունն իր էությամբ և բնույթով հավասար է բաժենետերերի սեփականության իրավունքից զրկելուն՝ առանց պահպանելու Սահմանադրության սահմանված երաշխիքները և սահմանափակումները։ Լրացուցիչ վերլուծություն՝ շուտով», - գրել է իրավագետը՝ «Ֆեյսբուքի» իր էջում:

Հիշեցնենք, որ էլեկտրացանցերի ազգայնացման գործընթացի անհրաժեշտության մասին Փաշինյանը հայտարարել էր "Տաշիր" ընկերությունների խմբի նախագահ Սամվել Կարապետյանի դեմ արշավից և նրա կալանավորումից անմիջապես հետո: Հունիսի 18-ին վարչապետը լրագրողներին հայտարարել էր, որ իր գործունեությամբ ընկերությունը հանգեցրել է երկրում էներգետիկ ճգնաժամի առաջացման, որը պայմանավորված է էլեկտրաէներգիայի հաճախակի անջատումներով։ Նրա խոսքով՝ դեռ մեկ ամիս առաջ ինքը պատասխանատուներին հրահանգել է զբաղվել ցանցերի շուրջ ստեղծված իրավիճակով։ Ընկերությունը կամ պետք է մեկ ամսվա ընթացքում փոխհատուցի բնակչությանը, պետական կառույցներին և մասնավոր հատվածին հասցված վնասը, կամ ենթակա է հրատապ ազգայնացման: Հունիսի 26-ին Փաշինյանը նաև առաջարկել էր վաճառքի հանել "Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր" ՓԲԸ-ի բաժնետոմսերը (ազատ բաժանորդագրություն), որպեսզի ՀՀ քաղաքացիները ևս հնարավորություն ստանան դրանք գնել:

Այդ առնչությամբ հուլիսի 1-2-ը ԱԺ-ում քննարկվելու է "ՀԷՑ" - ի ազգայնացման գործընթացի մեկնարկը տալուն կոչված օրինագծերի փաթեթը: Փոփոխությունների համաձայն, Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողովն իրավունք կստանա ուսումնասիրություններ կատարելուց և խախտումներ հայտնաբերելուց հետո փոխել ընկերության ղեկավարությունը։ Այդ դեպքում ՀԾԿՀ-ն կարող է հրավիրել էներգետիկայի ոլորտում առնվազն 5 տարվա աշխատանքային փորձ ունեցող ժամանակավոր կառավարչի։

Նշենք, որ Սամվել Կարապետյանի գլխավորած "Տաշիր" ընկերությունների խումբը 2015 թվականի սեպտեմբերին "Ինտեր ՌԱՕ" - ից ձեռք է բերել "Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր" ՓԲԸ-ն: Ավելի վաղ Սամվել Կարապետյանը նշել էր, որ 2016 թվից ի վեր, երբ "Տաշիր" ընկերությունների խումբը ստանձնեց սեփականության իրավունքը, "Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր"-ում, ընդհանուր առմամբ, ներդրվել է շուրջ 900 մլն դոլար, որից 680 մլն դոլար՝ արդիականացման, և 200 մլն դոլար՝  նոր հզորությունների ստեղծման համար: Ներդրումներն իրականացվել են նաեւ միջազգային ֆինանսական կառույցների վարկային ռեսուրսների հաշվին, ինչը հանգեցրել է ՓԲԸ-ի 100% բաժնետոմսերի գրավադրման:

Ինչպես հայտարարում են փորձագետները, ՀԷՑ-ն ազգայնացնելու փորձերը կհանգեցնեն Հայաստանից կապիտալի արտահոսքի, ներդրումային գրավչության կորստի և երկրի սուվերեն վարկային վարկանիշի անկման: