Փորձագետ. «ՀԷՑ»-ը խլելու օրենսդրական նախագիծը դասական անուղղակի բռնագրավում է

Արմինֆո. Ազգային ժողովի պաշտոնական կայքէջում հրապարակվելլ է «ՀԷՑ»-ը խլելու օրենսդրական նախագիծը, որը միջազգային ներդրումային իրավունքի (International Investment Law) տեսանկյունից դասական indirect expropriation է (անուղղակի բռնագրավում)։ Նման կարծիք է հայտնել "Պառլամենտարիզմի զարգացման միջազգային կենտրոն" հասարակական կազմակերպության ղեկավար, սահմանադրական իրավունքի փորձագետ Գոհար Մելոյանը։

«Այսպես, նախագծի փաթեթով «Էներգետիկայի մասին» օրենքում փոփոխություն և լրացում կատարելու միջոցով՝ առաջարկվում է նախատեսել Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողովի նախագահի լիազորությունը՝ նշանակելու «ՀԷՑ»-ի ժամանակավոր կառավարիչ, ում անցնելու են «ՀԷՑ»-ը կառավարելու ԲՈԼՈՐ լիազորությունները։  Անգամ «ՀԷՑ»-ի բաժնետերերի ընդհանուր ժողովն իրավունք չի ունենալու միջամտել նշանակված ժամակավոր կառավարչի լիազորություններին։

Նշվածը պարզապես ԱՆՆԱԽԱԴԵՊ է կորպորատիվ իրավունքի տեսանկյունից։ Նախագծով նախատեսվող փոփոխություններից ակնհայտ է, որ ժամանակավոր կառավարիչ նշանակելուց հետո նախատեսվում է, որ ժամանակավոր կառավիչը հրաժարվելու է «ՀԷՑ»-ին տրված լիցենզիայից, իսկ այնուհետև՝ փորձ է արվելու պետականացնելու «ՀԷՑ»-ի բաժնետոմսերը՝ սեփականատերերին որոշակի «փոխհատուցում» տալու միջոցով։

Այս նախագծի բազմաթիվ այլ խնդրահարույց կետերին կանդրադառնամ քիչ անց։ Սակայն ակնհայտ է, որ դրա ընդունումն ու իմպլեմենտացիան հանգեցնելու է բազմաթիվ իրավական խնդիրների և վնասների Հայաստանի Հանրապետության համար։

Հ. գ. Հարգելի քաղաքացիներ, եթե դժգոհում եք ՀԷՑ-ի պարբերաբար լուսանջատումներից եւ բողոքում, որ մինչեւ չվճարեք լույսը չեն միացնում, շուտով կարող է վճարելու դեպքում էլ Ձեր լույսը մարած մնա», - գրել է Մելոյանը՝ «Ֆեյսբուքի» իր էջում:

Հիշեցնենք, որ ՀԷՑ-ի ազգայնացման գործընթացի անհրաժեշտության հարցը բարձրացրել էր  վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը՝  "Տաշիր" ընկերությունների խմբի նախագահ Կարապետյանի դեմ արշավից և նրա ձերբակալությունից անմիջապես հետո։ Հունիսի 18-ին վարչապետը լրագրողներին հայտարարել էր, որ իր գործունեությամբ ընկերությունը հանգեցրել է երկրում էներգետիկ ճգնաժամի առաջացման, որը պայմանավորված է էլեկտրաէներգիայի հաճախակի անջատումներով: Նրա խոսքով՝ դեռ մեկ ամիս առաջ ինքը պատասխանատուներին հրահանգել է զբաղվել ցանցերի շուրջ ստեղծված իրավիճակով ։ Ընկերությունը, կամ, պետք է մեկ ամսվա ընթացքում փոխհատուցի բնակչությանը, պետական կառույցներին և մասնավոր հատվածին հասցված վնասը, կամ ենթակա է հրատապ ազգայնացման:

Նշենք, որ Սամվել Կարապետյանի գլխավորած "Տաշիր" ընկերությունների խումբը 2015 թվականի սեպտեմբերին "Ինտեր ՌԱՕ" - ից ձեռք է բերել "Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր" ՓԲԸ-ն: Ավելի վաղ Սամվել Կարապետյանը նշել էր, որ 2016թ. - ից, երբ "Տաշիր" ընկերությունների խումբը ստանձնեց սեփականության իրավունքը, "Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր"-ում, ընդհանուր առմամբ, ներդրվել է շուրջ 900 մլն դոլար, որից 680 մլն դոլար՝ արդիականացման, և 200 մլն դոլար՝ նոր հզորությունների ստեղծման համար: Ներդրումներն իրականացվել են նաեւ միջազգային ֆինանսական կառույցների վարկային ռեսուրսների հաշվին, ինչը հանգեցրել է ՓԲԸ 100% բաժնետոմսերի գրավադրման: