Չորեքշաբթի, 25 Հունիսի 2025 18:48

Արմինֆո.Արևային էներգիան, որպես վերականգնվող աղբյուր, դառնում է ավելի տարածված և պահանջված՝ իր էկոլոգիական լինելու և հանածո վառելիքներից կախվածությունը նվազեցնելու ներուժի պատճառով: Մինչդեռ, Հայաստանի կառավարությունը քայլեր է ձեռնարկում ոլորտի աճը զսպելու ուղղությամբ։

 

Գործընթացը մեկնարկել է դեռևս անցյալ տարի՝ արևային էլեկտրակայանում էլեկտրաէներգիայի արտադրության լիցենզային պայմանագրերում սահմանափակումներ մտցնելով։ Առաջիկա վերանայումը խոստանում է առանցքային լինել այս գործընթացում: Բիզնեսը տագնապ է ազդարարում՝ նախազգուշացնելով թե իրենց, թե շարքային քաղաքացիների համար բացասական հետևանքների մասին, իսկ պետական պաշտոնյաները հայտարարում են փոփոխությունների նկատմամբ այլընտրանքի բացակայության մասին ։ "Եթե մենք այսօր չգնանք անհրաժեշտ սրբագրումների, արդեն աշնանը  կարող ենք հայտնվել փոսի մեջ", - ԱրմԻնֆո-ի հետ հարցազրույցում հայտարարել է Հայաստանի Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողովի (ՀԾԿՀ) նախագահ Մեսրոպ Մեսրոպյանը:

 

Արդյո՞ք ամեն ինչ այդքան միանշանակ է: Պատճառի և հնարավոր հետևանքների մասին բիզնեսի և պետական կառույցների "աչքերով":

 

Աստված ինքն է կամեցել

 

2024 թվականին աշխարհում արևային էներգիայի արտադրության առաջատարների հնգյակում են Չինաստանը, ԱՄՆ-ը, Հնդկաստանը, Գերմանիան և Ճապոնիան։ Այս երկրներն առաջատար են ինչպես արևային էլեկտրակայանների ընդհանուր սահմանված հզորությամբ, այնպես էլ դրա աճի տեմպերով ։ Չինաստանում հորիզոնական մակերեսի 1 քմ-ի համար արևային էներգիայի ներհոսքի միջին տարեկան արժեքը կազմում է մոտ 1400-1700 կՎտ.ժ/քմ, ԱՄՆ-ում և Ճապոնիայում դա մոտավորապես 1720 կՎտ.ժ/քմ է: Իսկ Գերմանիան տարեկան ստանում է, միջին հաշվով, մոտ 1000-1400 կՎտ.ժ արևային էներգիա մեկ քառակուսի մետր հորիզոնական մակերեսի համար։

 

Մինչդեռ, Հայաստանում այդ ցուցանիշը 1720 կՎտ.ժ/քմ մակարդակի է, իսկ հանրապետության տարածքի մեկ քառորդն ունի տարեկան առնվազն 1850 կՎտ.ժ/քմ ինտենսիվությամբ արևային էներգիայի պաշարներ:

 

Սակայն ՀՀ-ն, որը չունի հանածո վառելիքի սեփական պաշարներ և խիստ կախված է Ռուսաստանից բնական գազի և միջուկային վառելիքի ներկրումից, միայն 2010-ականներին է սկսել մտածել էներգետիկ հատվածի դիվերսիֆիկացման մասին։ Արևային մարտկոցների նվազող գները և արևային էներգիայի զգալի ներուժի առկայությունն իրենց գործն արեցին. ոլորտի զարգացմանը հասան խթաններ ՝ օրենսդրական փոփոխությունները, որոնք թույլ տվեցին մինչև 150 կիլովատ հզորությամբ արևային կայաններ ունեցող տնային տնտեսություններին ավելցուկային էներգիա վաճառել ազգային ցանցին, իսկ ձեռնարկություններին՝ հարկային զեղչեր ստանալ արևային էներգիայի օգտագործման համար:

 

2016 թվականը հեղափոխական  էր արևային էներգետիկայի ոլորտի համար։ Նոյեմբերին Հայաստանի ՀԾԿՀ-ը մինչև 1 ՄՎտ հզորությամբ արևային կայանների համար սահմանել էր 42,645 դրամ /1 կՎտժ սակագին ՝ առանց ԱԱՀ-ի։ Այդ պահից սկիզբ դրվեց արևային էներգետիկայի ոլորտի զարգացմանը, և էլեկտրաէներգիա արտադրողները, այսպես կոչված, համակարգային կամ առևտրային կայանները կարողացան պայմանագրային հիմունքներով էներգիա իրացնել "Հայաստանի էլեկտրական ցանցերին" ։ Արդյունաբերական մասշտաբի արևային էլեկտրակայաններին իշխանությունը երաշխավորել է 20 տարվա գնումներ ֆիքսված գնով։ Իսկ ինքնավար կայանների սեփականատերերը (տնատերերը կամ ձեռնարկությունները, որոնք սեփական կարիքների համար կայաններ են տեղադրել) էլեկտրաէներգիայի դիմաց մատակարարումների չափով հաշիվների հանուրդի հնարավորություն են ստացել  (Հայաստանում մինչեւ 150 կՎտ հզորությամբ կայաններ թույլատրվում է տեղադրել առանց լիցենզիայի - խմբ.):

 

Արդյունքում՝ այսօր հանրապետությունում կա շուրջ 39 հազար ինքնավար կայան՝ 510 մեգավատ ընդհանուր հզորությամբ, ինչը ավելին է, քան ատոմակայանի գործող էներգաբլոկի սահմանված հզորությունը, նույնիսկ, արդիականացումից հետո (448,25 ՄՎտ)։ Ընդ որում, դրանց թիվը շարունակում է աճել՝ ամսական միջինը 15 ՄՎտ - ով։ Եվս 370,1 ՄՎտ գեներացվում է 84 արևային կայանների կողմից (դրանցից մեկը "Մասրիկ-1" արդյունաբերական կայանն է ՝ 55 ՄՎտ հզորությամբ): Կառուցվող արևային կայանների գործարկումից հետո հանրապետությունում դրանց քանակը կկազմի 131, իսկ ընդհանուր հզորությունը՝ 614,9 ՄՎտ: Այսպիսով, արեւային արտադրության ընդհանուր ծավալը մոտ ապագայում կարող է հաղթահարել 1100 ՄՎտ նշագիծը։

 

Եվ եթե Հայաստանի կառավարությունը նախատեսում էր միայն մինչեւ 2030 թվականը երկրի էներգահաշվեկշռում արևային էներգիայի տեսակարար կշիռը հասցնել մինչեւ 15%-ի, ապա 2024 թվականի արդյունքներով ցուցանիշն արդեն հասել է 10,4%-ի, իսկ 2025 թվականի առաջին եռամսյակում արևային էներգիայի բաժինը Հայաստանում էլեկտրաէներգիայի արտադրության ընդհանուր կառուցվածքում կազմել է 11% ։ Ամսվա կտրվածքով ապրիլին ցուցանիշը հասել է 14,4%-ի (2024թ. ապրիլին՝ 12,8%), իսկ մայիսին՝ 21,9% - ի (նախորդ տարվա մայիսին՝ 12%)։ Ինչպես կարծում են ոլորտի առաջատար ընկերությունների ներկայացուցիչները, տարեվերջին իրենք կհասնեն 17-18% ցուցանիշի։

 

"Աճը տպավորիչ է, բայց ... Այն որոշակի իմաստով ռիսկեր է պարունակում ողջ էներգահամակարգի համար։ Մենք չենք կարող էներգետիկայի ոլորտը դիտարկել միայն մեկ առանձին ուղղության "զանգակատնից", - հայտարարում է ՀԾԿՀ ղեկավարը։

 

 

Զարգանալ չի կարելի տորպեդահարել

 

2024 թվականին Հայաստանի իշխանությունները վերանայել են արդյունաբերական մասշտաբի արևային գեներացման օբյեկտների լիցենզավորման պայմանները։ Այսպես, լիցենզային պայմանագրում վերապահված էր համակարգի օպերատորի՝ արեւային էլեկտրակայանը ցանցից 1080 ժամով անջատելու իրավունք, բայց՝ օրական ութ ժամից ոչ ավելի՝  մարտի 1-ից մինչեւ հոկտեմբերի 31-ը ընկած ժամանակահատվածում: Օրենսդիրն այսքանով չի սահմանափակվել, և "թարմ" կարգավորումներով էլեկտրաէներգիա արտադրողները, որոնք 2025 թվականի ապրիլի 12-ից հետո նոր սահմանափակումների տակ են, օրացուցային տարվա ընթացքում կարող են անջատվել ցանցից 2200 ժամով: Ինչպես հայտարարում են փորձագետներն ու բիզնեսը, եթե հաշվի առնենք, որ օրվա ընթացքում արեգակի գեներացման գագաթնակետը  12:00-ից մինչեւ 18-19:00-ն ընկած ժամանակահատվածում է (ամռանը), ապա ստացվում է, որ կայանը կարող են ցանցից անջատել տարվա բոլոր 314 օրերին:

 

Իսկ այժմ երկրի էներգետիկ իշխանությունները որոշել են վերանայել Net-metering-ի պայմանները (ռեժիմ, որի դեպքում ցանցը կատարում է կուտակիչի գործառույթ, իսկ հետո ցանցի եւ էլեկտրակայանի սեփականատիրոջ ՝ ինքնավար արտադրողի միջեւ կատարվում է փոխհաշվարկ): Այսպես, եթե ներկայումս սպառող-ինքնավար արտադրողը կարող է մայիսից մինչև հաջորդ տարվա ապրիլի 30-ը կուտակել կիլովատ ժամեր և հետո սպառել այն, երբ դրա անհրաժեշտությունը լինի, ինչպես նաև ստանալ իր համար դրական տարբերություն կես սակագնով, ապա այժմ իշխանությունները ցանկանում են կրճատել փոխհաշվարկի ժամանակահատվածը՝ մեկ ամսվա կամ, նույնիսկ, մեկ ժամվա շրջանակում։

 

Բացի այդ, իշխանությունները չեն նախատեսում 2025 թվականի հուլիսից հետո երկարաձգել 2022 թվականի հունիսին մեկնարկած պետական աջակցության ծրագրի գործողությունը, որի շրջանակում ամբողջությամբ կամ մասամբ սուբսիդավորվում են բնակարանների կամ առանձնատների էներգաարդյունավետ վերանորոգման (այդ թվում ՝ արևային կայանների տեղադրման) համար ներգրավված վարկերի տոկոսադրույքները։

 

 

Արտադրել են ավելին, քան ցանցը կարող էր մշակել

 

ՀԾԿՀ նախագահ Մեսրոպ Մեսրոպյանը խոստովանում է, որ Հայաստանում արեւային էներգետիկան շատ հաջող եւ արագ է զարգացել։ Այնքան արագ, որ "կլանման" համակարգը  հետ է մնում: Հայաստանն առայժմ այն երկրների շարքում է, որոնք չունեն խոշոր կուտակիչ կայաններ, որոնք հայտնի են նաև որպես էներգիայի պահպանման համակարգեր (ESS) եւ օգտագործվում են էլեկտրաէներգիա կուտակելու և այն հետագայում թողարկելու համար: Հետևաբար, էլեկտրաէներգիայի արտադրության տեմպերը պետք է համաչափ լինեն սպառման ծավալներին ։ Այլապես, առաջարկի և պահանջարկի հաշվեկշռի խախտումը կհանգեցնի մատակարարվող էլեկտրաէներգիայի որակի ցուցանիշի, համակարգում հաճախականության և լարման վատթարացման: Ցուցանիշները շեղվելու դեպքում գործում է  համակարգը բեռնաթափող ինքնակարգավորումը, որպեսզի դրանց վերադարձնի իրենց նորմալ արժեքին:

 

"Ինչու՞ մենք այսօր անդրադարձանք այդ թեմային, այլ ոչ թե երկու, երեք տարի առաջ։ Որովհետեւ հելիոկայանների թիվն այնքան է աճել, որ ցերեկային ժամերին դրանց արտադրած էլեկտրաէներգիան գերազանցում է Մեղրիի օդային գծերի թողունակությունը, եւ համակարգը ի վիճակի չէ այդ ծավալը բաշխել", - պարզաբանում է կարգավորիչի ղեկավարը։ Նա հիշեցնում է, որ էլեկտրաէներգիայի ավելցուկը Հայաստանն ուղղում է Իրան "Գազ Էլեկտրաէներգիայի դիմաց" ծրագրի շրջանակում։ Սակայն Մեղրիում (Մեղրի-1 և Մեղրի-2) գործող 220 կՎ օդային երկշղթա գծերի թողունակությունը կազմում է 300-330 ՄՎտ:

 

Խնդրահարույց է այն, որ այսօրվա դրությամբ մոտ 30-40 հազար իրավաբանական և ֆիզիկական անձինք իրենց տների կամ ձեռնարկությունների տանիքին տեղադրել են արևային վահանակներ, որոնց հզորությունը գերազանցում է իրենց սեփական կարիքների համար անհրաժեշտ 3 կամ 5 կՎտ պարամետրերը։ Դա արվում է, որպեսզի ամռան ընթացքում ավելցուկն ուղղվի ՀԷՑ, այնտեղ պահեստավորվի, իսկ դրանից արդեն հնարավոր լինի օգտվել ձմռանը, պնդում է նա։

 

Արդյունքում՝ ամռանը կեսօրին, երբ սպառումը կազմում է 650 ՄՎտ, միայն արևային կայանները տալիս են, ընդհանուր առմամբ, 780 ՄՎտ (սպառման 120%): Եվ քանի որ այդ էներգիան օգտագործելու տեղ չկա, այդ ժամանակահատվածում սպառվող էլեկտրաէներգիայի 80% - ը և ավելին ստիպված են լինում ծածկել արևով, և նույնիսկ մնում են "պոչեր", մինչդեռ, երկրի էներգահամակարգի մեջ են մտնում նաև ԱԷԿ-ը, ՋԷԿ-երը և ՀԷԿ-երը։

 

"Արդյունքում՝ մենք ստիպված ենք բեռնաթափել ԱԷԿ-ը և ՋԷԿ-երը տեխնիկական նվազագույնից ցածր ։ Ս. թ. ապրիլին մենք, նույնիսկ, ստիպված եղանք անջատել ԱԷԿ-ի մեկ գեներատոր և աշխատել 200 ՄՎտ հզորությամբ, որպեսզի կարողանանք բաշխել ցերեկային արևը", - ընդգծում է նա։

 

Մինչդեռ, տեխնիկական նվազագույնից ցածր բեռնաթափումը կարող է վտանգավոր լինել սարքավորումների համար եւ լրացուցիչ միջոցներ է պահանջում դրանք պաշտպանելու համար, նկատում է Մեսրոպյանը։ Ավելանում է վառելիքի տեսակարար ծախսը, արտադրանքի ինքնարժեքը բարձրանում է։ Իսկ բեռնման թռիչքները տալիս են մետաղի ջերմային ռեժիմի տատանումներ, հանգեցնում են դրա "արագ ծերացման", ինչը գրեթե կիսով չափ կրճատում է դրա պիտանելիության ժամկետը։ Դա, իր հերթին, նշանակում է նոր ներդրումներ և սակագնի վրա նոր բեռ։

 

"Այսինքն, մենք զոհաբերում ենք մոտ 860 հազար բաժանորդների շահերը՝ հանուն շուրջ 40 հազար բնակիչների եւ ձեռնարկությունների շահի", - ընդգծում է ՀԾԿՀ ղեկավարը:

 

 

Բիզնեսի "աչքերով"

 

Ներկայումս Հայաստանի արևային էներգետիկայի ոլորտում գործում են շուրջ 70 ընկերություններ, որոնք ապահովում են ավելի քան 3 հազար աշխատատեղ: Այդ ընկերությունները 2024 թվականին պետբյուջե են վճարել 4,1 մլրդ դրամի հարկեր, և դրանցից շատերն ընդգրկվել են Հայաստանի 1000 խոշոր հարկատուների ցանկում։ Ոլորտում ներդրումների ծավալը 2016 թվականից ի վեր կազմել է շուրջ 500 մլն դոլար։ Շատերը շատ հաջող աշխատում են ոչ միայն Հայաստանում և հետխորհրդային տարածքի երկրներում, այլև մուտք են գործել եվրոպական շուկա։

 

"Առաջարկվող օրենսդրական փոփոխությունները լուրջ բացասական հետևանքներ կունենան ՀՀ տնտեսության, ներդրումային միջավայրի և ոլորտի զարգացման ռազմավարական տեսլականի վրա", - նշում են ոլորտի ներկայացուցիչները:

 

Մասնավորապես, ինչպես պարզաբանում են նրանք, իշխանությունների նախաձեռնությունը կհանգեցնի արևային էներգետիկայի նկատմամբ հետաքրքրության նվազման և մարզերի զարգացման դանդաղման, քանի որ "արևը" հատկապես ակտիվորեն զարգացել է հենց երկրի մարզերում։ Արևի էներգիան սպառող արտադրողներն ու ֆերմերները կկորցնեն իրենց մրցունակությունը ինչպես երկրի ներսում, այնպես էլ նրա սահմաններից դուրս, և ՓՄՁ ձեռնարկությունների ներդրումները կարող են չարդարացնել սպասելիքները և լրացուցիչ ֆինանսական բեռ դառնալ նրանց համար: Ոլորտի շատ ընկերություններ կդառնան անշահութաբեր, մասնագետները կհեռանան, կխաթարվի աշխատաշուկայի որակը, իսկ Հայաստանը կկորցնի "կանաչ էներգիայի" տարածաշրջանային հանգույց դառնալու հնարավորությունը։ Բացի այդ, էլեկտրաէներգիայի ներկրումից կախվածության աճը կվտանգի ազգային անվտանգությունն ու տնտեսական կայունությունը։

 

Կտրուկ չլինելու համար

 

Խնդիրը, որին այսօր բախվել է Հայաստանը, օբյեկտիվ է, խոստովանում է վերականգնվող էներգիայի փորձագետ Ալբերտ Հովհաննիսյանը: Այն բնորոշ է բոլոր երկրներին, որոնք զարգացնում են արևային էներգետիկան, և պահանջում է գրագետ կառավարում։ Մինչդեռ, ոլորտի պատասխանատուները ներկայում զբաղվում են միայն անցքերը կարկատելով։ "Օրինակ. չի կարելի վերցնել և ամբողջությամբ հրաժարվել արևային էներգետիկայի ոլորտում վարկերի սուբսիդավորման ծրագրից՝ վարկառուին թողնելով միայնակ աճող վարկային պարտավորությունների հետ։ Գրագետ "ափգրեյթը" այն կդարձնի արդիական և տնտեսապես հիմնավորված: Շատ կարևոր է նաև, որ մենք չհրաժարվենք զարգացման հեռանկարներից՝ այսօրվա օբյեկտիվ խնդիրները լուծելու նպատակով", - նշում է նա։

 

"Ոլորտում վարկերի սուբսիդավորման ծրագիրը պետական աջակցության այն սակավաթիվ ծրագրերից մեկն է, որն իրականում աշխատել է։ Այն չի կարելի դադարեցնել, այլ պետք է միայն փոխել", - իր հերթին նշում է Shtigen Group -ի հիմնադիր-տնօրեն Հայկ Շեկյանը։

 

Փորձագետները միաձայն պնդում են, որ առկա խնդիրների լուծումը կուտակման համակարգերի արագացված ներդրումն է։ Հնարավոր է ՝ պետություն-մասնավոր գործընկերության միջոցով, հնարավոր է ՝ մասնավոր հատվածի ուժերով, բայց նորից դրա համար պետք է ստեղծվեն որոշակի պայմաններ և մեխանիզմներ, օրինակ,  սուբսիդավորման ծրագրի տրամաբանության շրջանակներում ։ Կարելի է նաև ավելի բարենպաստ պայմաններ ստեղծել կուտակիչներով սարքավորված արևային կայաններ տեղադրած սպառողների համար։

 

"Եթե մի քանի տարի առաջ ոլորտի փորձագետները նույնիսկ չէին կարող խոսել նման սարքավորում գնելու մասին, ապա այսօր, երբ արժեքը մի քանի անգամ էժանացել է, շատերը խոսում են դրա շահութաբերության մասին", - նշում է Ալբերտ Հովհաննիսյանը:

 

EcoVille ընկերության խորհրդի նախագահ Տիգրան Օխանյանը ընդգծում է նաեւ  արտահանման հնարավորությունների ընդլայնման և Հայաստան-Իրան էլեկտրահաղորդման գծի շինարարության շուտափույթ ավարտի կարևորությունը:

 

Իսկ առայժմ կուտակային համակարգերի և էլեկտրահաղորդման անհրաժեշտ գծերի բացակայության պայմաններում փորձագետներն առաջարկում են արտադրվող էլեկտրաէներգիայի ավելցուկի հարցը լուծել ՝ գիշերային և ցերեկային սակագների տեղերը փոխելով: Այսինքն ՝ աշխատել սպառողական վարքագիծը փոխելու ուղղությամբ. ցերեկն արդուկ ու լվացք անել, լիցքավորել էլեկտրամոբիլը՝ չսպասելով գիշերվա գալուն։

 

"Խնդիրը կարելի է լուծել տարբեր եղանակներով ՝ խթանելով կուտակիչների ներդրումը (տնային տնտեսություններից մինչև խոշոր արդյունաբերական համակարգեր), կամ էլ՝ վերանայելով սակագնային քաղաքականությունն ու սպառողների վարքագիծը, ստեղծելով էլեկտրաէներգիայի սպառման մասշտաբային կենտրոններ (օրինակ ՝ տվյալների կամ մայնինգ կենտրոններ), զարգացնելով արտահանման ուղղությունները, ինչպես նաև՝ շարունակելով սուբսիդավորման ծրագիրը", - նշում է Հայկ Շեկյանը:

 

Այդ առնչությամբ Տիգրան Օխանյանն առաջարկում է  նստել և քննարկել ։ "Կա տեղեկատվություն, որը մենք ունենք, քանի որ տասնյակ տարիներ աշխատում ենք ոլորտում, և, հակառակը, կան հարցեր, որոնց մասին տեղյակ են միայն պետական կառույցները", - նշում է նա:

 

Երկխոսություն կլինի…

ՀԾԿՀ ղեկավարը հավաստիացնում է, որ իշխանությունները դեմ չեն էլեկտրաէներգիայի ցերեկային և գիշերային սակագները տեղերով փոխելու գաղափարին, սակայն նշում է, որ նման գործիքներն ի զորու չեն լուծել խնդիրը ողջ ծավալով: Ոչ բոլորին է հարմար ցերեկը տնային գործեր կատարել կամ էլեկտրամոբիլը լիցքավորել, պարզապես, այն պատճառով, որ մարդիկ տանը չեն:

 

Սակայն նման հնարավորությունը քննարկվում է, ինչպես նաեւ՝ միասնական սակագին սահմանելու գաղափարը, այդ թվում՝ հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ գիշերային սակագինը, երբեմն, կախված սեզոնից, որը կիրառվում է 22:00-ից, ընկնում է երեկոյան պիկ ժամանակահատվածի վրա: Եվ ստացվում է, որ էլեկտրաէներգիայի արտադրության առումով ամենաթանկ ժամին կիրառվում է էժան և համակարգի համար ոչ շահավետ սակագին։

 

Իշխանությունները պատրաստ են քննարկել նաև կուտակիչներով սարքավորված արևային կայանների սուբսիդավորման հնարավորությունը։ Ոլորտի պատասխանատուները հասկանում են, որ, նույնիսկ, եթե ինչ-որ մեկն ինքնուրույն հաղթահարի կուտակիչով կայանների տեղադրումը, ապա հելիոկայանի ստացած արտադրանքը մրցունակ չի լինի Հայաստանի ազատականացված էներգետիկ շուկայում:

 

Մեսրոպ Մեսրոպյանը նաև խոստովանում է, որ արևային գեներացման արդյունքների "կլանմանն" առնչվող խնդրի լուծումը կարող է լինել համապատասխան արտահանման հնարավորությունների ստեղծումը։ Սակայն առկա ենթակառուցվածքը թույլ չի տալիս լիովին իրացնել էլեկտրաէներգիայի արտահանման ներուժը, մասնավորապես՝ հենց  նույն Իրան։ Պետք է սպասել Իրանի և Հայաստանի միջև 400 կՎ էլեկտրահաղորդման երրորդ գծի շինարարության ավարտին, ինչը թույլ կտա երկու երկրների միջև էլեկտրաէներգիայի փոխադարձ հոսքերի հզորությունը 350-ից հասցնել մինչեւ 1200 մեգավատի:

 

Մինչդեռ, այսօր ծագած խնդիրները լուծում էին պահանջում "դեռ երեկ"։ "Ուստի, եթե մենք հիմա չգտնենք առկա խնդրի օպերատիվ լուծում, ապա արդեն սեպտեմբեր-հոկտեմբեր ամիսներին, երբ չեն աշխատի օդորակիչները, սառնարանային սարքերը, դեռ միացված չեն լինի ջեռուցման համակարգերը, և սպառումը կկրճատվի 2-3 մլն կՎտ/ժամով, ավարտին կհասցվի նոր հելիոկայանների կառուցումը,  եւ գործող 780 ՄՎտ-ին կգումաարվեն նոր հզորություններ - մինչեւ 900 ՄՎտ, ապա մենք կկանգնենք ողջ համակարգի զրոյացման վտանգի առջեւ, եւ՝ ոչ մեկ անգամ", - հայտարարում Է Կարգավորիչի ղեկավարը։

 

Այդ առնչությամբ առաջարկվող լուծումներն այս փուլում առավել իրատեսական են, նշում է նա։ Նրա ասելով՝ ենթադրվող փոփոխությունները ցավոտ չեն լինի ոչ բիզնեսի, ոչ քաղաքացիների համար։ Ամենայն հավանականությամբ, կսահմանվի անցումային շրջան նրանց համար, ովքեր ծանրաբեռնված են վարկային պարտավորություններով՝ 5-8 տարվա ընթացքում, և կարգավորումը կսկսի գործել նրանց համար սարքավորումների գնման պահից:

 

"Ոչ ոք կորուստներ չի կրի։ Առաջարկվող լուծումները քննարկման փուլում են։ Պետությունն իր առջեւ նպատակ չի դնում "ոչնչացնել" կայացած բիզնեսը, այլ լուծում է խնդիրը, որի չլուծումը կարող է հանգեցնել ողջ համակարգի փլուզման", - ամփոփել է ՀԾԿՀ նախագահ Մեսրոպ Մեսրոպյանը: