Հայաստանում ընդլայնել են տնամերձ հողամասերում բերքատվության բարձրացման, վարչապետի գնահատմամբ, "հեղափոխական" ծրագիրը

Արմինֆո. Կառավարությունն այսօրվա նիստում հաստատել է Տնամերձ հողամասերում այգեհիմնման և ոռոգման արդիական համակարգերի ներդրման փորձնական երկրորդ ծրագիրը: Որոշման նպատակն է ընտրված բնակավայրերի տնամերձ հողամասերում այգեհիմնման և ոռոգման արդիական համակարգերի ներդրման արդյունքում խթանել տնամերձ հողամասերում բարձր բերքատվությամբ, հավաստագրված կամ բուսասանիտարական անձնագիր ունեցող տնկիներով այգիների հիմնումն ու ջրային ռեսուրսների արդյունավետ ու խնայողաբար օգտագործումը՝ Իջևան համայնքը մեկ ամբողջական կլաստեր դարձնելու տրամաբանությամբ։

Ծրագիրը կիրականացվի 2025-2026 թթ.՝ Տավուշի մարզի Իջևան համայնքի Ծաղկավան, Կիրանց, Բերքաբեր և Խաշթառակ բնակավայրերի տնամերձ հողամասերում։ Ծրագրի շահառուներ կհանդիսանան՝ առնվազն 100 քմ և ավելի մեկ ամբողջական, ծառերից և այլ գույքից ազատ կամ ազատման ենթակա տնամերձ հողամաս ունեցող տնտեսավարողները։

Միաժամանակ, Տնամերձ հողամասերում այգեհիմնման և ոռոգման արդիական համակարգերի ներդրման փորձնական ծրագրի շահառու հանդիսացած Խաշթառակ և Բերքաբեր բնակավայրերի տնտեսավարողները նույն հողամասի համար կարող են մասնակցել ծրագրին (բացառությամբ այգեհիմնված տարածքի)՝ նույն պտղատեսակով այգեհիմնում կատարելու պայմանով, բացառությամբ այգեհիմնված տարածքի։ Տնամերձ հողամասերում այգեհիմնում և ոռոգման արդիական համակարգերի ներդրումն իրականացնելու նպատակով համայնքի ղեկավարը հայտարարում է մրցութային գործընթաց՝ գնումների մասին օրենսդրությամբ սահմանված կարգով։ Ծրագրի ավարտական մոնիթորինգի իրականացումը կվերապահվի համայնքին, որում պարտադիր կներգրավվեն մարզպետի աշխատակազմի ներկայացուցիչներ։

Կառավարության հաղորդագրության համաձայն, կապալառուի կատարած աշխատանքների ֆինանսավորումը կիրականացվի հետևյալ համամասնությամբ՝ Էկոնոմիկայի նախարարություն՝ 95 տոկոս, համայնք կամ շահառու՝ 5 տոկոս։ Ծրագրի իրականացումից ակնկալվում է 4 բնակավայրերի տնամերձ հողամասերում հավաստագրված տնկիներով և ոռոգման կաթիլային համակարգերով ապահովված այգետնկման իրականացում, ջրային ռեսուրսների արդյունավետ և խնայողաբար օգտագործում։ Ծրագրի շրջանակում 1000 քմ տնամերձ հողամասի հաշվով գնահատման և այգեհիմնման ծախսը գնահատվում է շուրջ 2.0-2.2 մլն դրամ: Շահառուները 1000 քմ տնամերձ հողամասի հաշվով այգեհիմնումից հետո լիարժեք բերքատվության անցնելուց դեպքում կստանան տարեկան շուրջ 3 տ համախառն բերք՝ շուրջ 2 մլն դրամ հասույթով։

Անդրադառնալով ծրագրին՝ Նիկոլ Փաշինյանը նշել է. «Չափազանցություն չեմ համարի, եթե ասեմ՝ սա հեղափոխական ծրագիր է և այն հիմնված է ակնհայտ դիտարկումների վրա, որ Հայաստանը տնամերձ հողամասերի գոնե կեսը չի տալիս ցանկալի արդյունք: Եվ սա խնդիր է թե՛ տնամերձերի տերերի, թե՛ երկրի տնտեսության տեսակետից»:

Վարչապետը հավելել է. «Սա, ըստ էության, ռազմավարական ներդրում է թե՛ բնակավայրերի, թե՛ ընդհանրապես Հայաստանի Հանրապետությունում գյուղատնտեսության ոլորտի փոփոխության համար, որովհետև ակնհայտ է, որ այն գյուղատնտեսությունը, որը մենք իմացել ենք 20 կամ 30 տարի առաջ, այլևս գոյություն չունի»:

Երկրի ղեկավարն ընդգծել է նաև ծրագիրը որակով իրականացնելու և դրա նկատմամբ պատշաճ հսկողությունն ապահովելու անհրաժեշտությունը. «Այդպես՝ մոտավորապես կամ տնայնագործական իրադրություններ պետք է թույլ չտանք՝ ծրագիրն ինչպես նախագծված է, հստակ, այդպես էլ ճշգրիտ պետք է իրագործվի, և իմ ակնկալիքն այն է, որ նախարարությունը և համապատասխան մարմինները հետևեն»:

Փոխվարչապետ Տիգրան Խաչատրյանն անդրադարձել է ծրագրի ուսուցողական կամ կրթական կարևոր նշանակությանը. «Օրինակ, 87 պայմանագիր՝ 6 հեկտար կամ նոր 305 պայմանագիր, 18 հեկտար, սա եթե արդյունքի տեսանկյունից գնահատենք, գուցե քանակային տեսանկյունից շատ մեծ ազդեցություն չունենա, բայց այն, որ մոտ 400 ընտանիքներ կարող են տեսնել տարբերությունը, թե ինչ է նշանակում ժամանակակից տեխնոլոգիաներով գյուղատնտեսության իրականացում, և իրենց այդ գիտելիքն ու փորձառությունը տեղափոխեն իրենց իսկ սեփականության իրավունքով պատկանող այլ հողամասեր, սա այն հաջորդ զարգացումն է, որը տեղի կունենա»: