2024 թվին Հայաստանում մաքսավճարները նվազել են 15%-ով. ՊԵԿ նախագահը պարզաբանել է 2024թ. ՀՆԱ-ի նկատմամբ հարկերի հարաբերակցության կրճատման պատճառները

Արմինֆո.  2024 թվականին ՀՀ համախմբված բյուջե հարկային մուտքագրումները (հարկային եկամուտներ և պետական տուրք) կազմել են 2 տրլն 390,9 մլրդ դրամ, ինչը 5,1%-ով կամ 117 մլրդ դրամով գերազանցում է 2023 թվականի ցուցանիշը: Ընդ որում, 2024 թվին արձանագրվել է ՀՆԱ-ի նկատմամբ հարկերի հարաբերակցության կրճատում՝ 2023 թվականի 24,1 տոկոսից մինչեւ 23,6 տոկոս: Այդ մասին հունիսի 9-ին հայտարարել է ՊԵԿ նախագահ Էդուարդ Հակոբյանը՝ "ՀՀ 2024 թվականի պետական բյուջեի կատարման մասին" տարեկան հաշվետվության նախնական քննարկումների ժամանակ:

Մասնավորապես, 2024 թվականին հարկային մարմինը 11,2 տոկոսով ավելի հարկ է հավաքել, քան 2023 թվականին, մինչդեռ, մաքսային մարմնի հավաքագրումները նվազել են 15 տոկոսով։ Իսկ դա, ինչպես պարզաբանել է ՊԵԿ նախագահը, կապված է սահմանին հավաքելիությանն առնչվող խնդիրների հետ, ինչը որոշ դեպքերում օբյեկտիվ է։ Այսինքն, նախորդ տարիներին ավտոմեքենաների ներմուծման զգալի աճի հիման վրա 2024 թվին ցուցանիշի անկում է արձանագրվել։ Բացի այդ, նրա հավաստմամբ,  կա ևս մեկ բացասական գործոն ՝ կապված ծխախոտի ներմուծման անկման հետ՝  ոլորտում նոր պահանջների առնչությամբ։

Դրա հետ մեկտեղ, նշել է նա, կան ոլորտներ, որոնք հարկային առումով իրենց "դրական են դրսևորում" ժամանակավոր հետաձգմամբ։ Այսպես, բանկային համակարգից և շինարարության ոլորտից 2024 թվականի հարկերը պետբյուջե են մուտքագրվում 2025 թվականին։

Այդպիսով, ինչպես կարծում է գլխավոր հարկայինը, կողմնորոշվելով ներքին տնտեսությունից ստացվող եկամուտների աճով, կարելի է ասել, որ հարկերը, ՀՆԱ-ի համեմատ, աճել են, նույնիսկ, առաջանցիկ տեմպերով։

2024 թվականին շուրջ 392 մլրդ դրամ (8,1% - ով կամ 29,3 մլրդ դրամով ավելի) վերադարձվել է հարկատուներին (հիմնականում՝ հիփոթեքի գծով եկամտահարկի վերադարձի շրջանակներում, 32% - ով կամ 16,6 մլրդ դրամով աճ)։

Անդրադառնալով 2025 թվականի դինամիկային՝ ՊԵԿ նախագահն ասել է, որ այս տարվա հունվար-մայիս ամիսների արդյունքներով արդեն իսկ զգալի աճ է գրանցվել. հավաքագրվել են 142 մլրդ դրամ կամ նախատեսված ցուցանիշից 14.4%-ով ավելի հարկեր։