ՀՀ ֆինանսների նախարարության հատուկ ստորաբաժանումը կգնահատի պետական ծախսերի արդյունավետությունը

Արմինֆո. Հայաստանի ֆինանսների նախարարությունում կարծում են, որ վերջին տարիներին "ստվերային տնտեսությունը" զգալիորեն կրճատվել է։ Այդպիսի տեսակետ է հայտնել գերատեսչության ղեկավար Վահե Հովհաննիսյանը՝ մարտի 19-ին ԱԺ տնտեսական հարցերի հանձնաժողովի նիստում՝ ներկայացնելով 2024 թվականին կատարված աշխատանքների մասին  հաշվետվությունը։

Ինչպես նշել է երկրի գլխավոր ֆինանսիստը, վարչարարություն-ճեղքվածք-ՀՆԱ հարաբերակցությունը հետեւողական կրճատման միտում է դրսեւորել: Այսպես, ֆինանսական գերատեսչության գնահատմամբ ՝ 2020 թվականի 6,5%-ի համեմատ 2021 թվականին ցուցանիշը նվազել է մինչև 5,6%, 2022 թվականին ՝ մինչև 4,8%, իսկ 2024 թվականին՝ մինչև 3,9% ։

Մինչդեռ, պետական պարտքը 2024 թվականին աճել է 6,2% - ով ՝ դրամային համարժեքով ցուցանիշը 4 տրլն 794.9 մլրդ - ից հասել է 5 տրլն 092.7 մլրդ-ի, դոլարով՝ գրեթե 997 մլն դոլարով՝ մինչև 12 մլրդ 842.2 մլն դոլար: Սակայն, նախարարի խոսքով, ՀՆԱ-ի նկատմամբ պետական պարտքը կրճատվել է 0,1 տ.կ. – ով եւ կազմել է 48,3%, ինչը <համարվում է բավականին կայուն և անվտանգ ցուցանիշ>:

ՀՆԱ-ի նկատմամբ հարկերի հարաբերակցությունը 2024 թվին նախորդ տարվա համեմատ նվազել է ՝ կազմելով 23,6% ՀՀ համախմբված բյուջե հարկային մուտքերը (հարկային եկամուտներ և պետական տուրք) կազմել են 2 տրլն 390.9 մլրդ դրամ, հարկային թերհավաքումը կազմել է շուրջ 223 մլրդ դրամ-խմբ.) ։ Միաժամանակ, ինչպես ընդգծել է Հովհաննիսյանը, վերջին 7 տարիների ընթացքում ցուցանիշը բարելավվել է 2,8 տ. կ. - ով։

Կապիտալ ծախսերը 2024 թվին 2023 թվականի համեմատ ավելացել են 63 մլրդ դրամով կամ 12,8% - ով՝ հասնելով մոտ 557,8 մլրդ դրամի։ Ընդ որում, սոցիալական ոլորտի և տնտեսության կապիտալ ծախսերը կազմել են 188 մլրդ դրամ (8,2% աճ) և 226 մլրդ դրամ՝ հաշվի առնելով սուբվենցիոն ծրագրերը:

"2018 թվականի համեմատ կապիտալ ծախսերի ծավալը կրկնապատկվել է, աճել է մոտ 2,7 անգամ", - նշել է նախարարը, հավելելով, որ ջանքեր են գործադրվում պետական ծախսերի արդյունավետության բարձրացման ուղղությամբ: Արդեն իրականացվել են բոլոր անհրաժեշտ փոփոխությունները, որպեսզի Ֆինանսների նախարարության կազմում ձևավորվի պետական ծախսերի գնահատման ստորաբաժանում ։ Այս տարի իրականացվելու են գնահատման առաջին աշխատանքները։

Բացի այդ, առաջին անգամ երկրի 2025 թվականի պետական բյուջեում ներառվել են առաջիկա երեք տարիների հարկաբյուջետային շրջանակները։