Ֆինանսների նախարար. 2024 թվականին Հայաստանի ՀՆԱ-ի աճի տեմպերը կանխատեսվում են 5,8 տոկոսի սահմաններում, իսկ 2025 թվականին՝ 5,6 տոկոս

Արմինֆո. Հայաստանի 2025 թվականի պետական բյուջեի նախագիծը պետության ապագայի վերաբերյալ իշխող քաղաքական ուժի տեսլականների հերթական քայլն է՝ ուղղված դիմադրողունակության ամրապնդմանը, տնտեսական ներուժի զարգացման խթանմանը, հարկաբյուջետային կայունության ապահովմանը: Այդ մասին նոյեմբերի 12-ին ՀՀ Ազգային ժողովում 2025 թվականի պետական բյուջեի նախագիծը ներկայացնելիս հայտարարել է ՀՀ ֆինանսների նախարար Վահե Հովհաննիսյանը։

Նրա խոսքով՝ երկրի հիմնական տնտեսական օրենքն ուղղված է պետության կայուն զարգացմանը, սակայն երկրի յուրաքանչյուր քաղաքացի կամ մարդկանց խումբ ունի իր պահանջներն ու խնդիրները, և անհրաժեշտ է գտնել այն ընդհանուր շփման կետերը, որոնք կբավարարեն դրանք: Նախարարը հավելել է, որ վերջին տարիներին Հայաստանի տնտեսությունը ցուցաբերել է դիմադրողականության բարձր մակարդակ, այդ թվում ՝ կառավարության և Կենտրոնական բանկի կողմից մշակված և իրականացվող մակրոտնտեսական քաղաքականության շնորհիվ: Շատ առումներով հենց այս քաղաքականության շնորհիվ է, որ երկրի տնտեսության աճի տեմպերը շարունակում են բարձր մակարդակի վրա մնալ։ 2024 թվականի առաջին կիսամյակում արձանագրվել է ՀՆԱ - ի 6,5% աճ, իսկ ս.թ. հունվար-հուլիսին տնտեսական ակտիվության աճը եղել է 9,6%-ի մակարդակում։ Այս պայմաններում, 2024 թվականին Հայաստանի ՀՆԱ-ի աճի տեմպերը կանխատեսվում են 5,8 տոկոսի սահմաններում, իսկ 2025 թվականին՝ 5,6 տոկոսի սահմաններում։ ՀՆԱ-ի աճին ոչ պակաս նպաստել են ենթակառուցվածքային նախագծերի վրա ծախսերի ավելացման, տարբեր շուկաներում հայկական ապրանքների մրցունակության բարձրացման, գործարար միջավայրի բարելավման, տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ոլորտի ընկերությունների համար մրցունակ էկո-համակարգերի ձևավորման, Լեռնային Ղարաբաղից տեղահանված անձանց աշխատաշուկայում ինտեգրման ուղղությամբ ձեռնարկվող ջանքերը:

Նախարարն ընդգծել է, որ ըստ պետբյուջեի նախագծի, 2025 թվականին հարկերի գծով պետական գանձարանի մուտքերը կկազմեն 2,455 տրլ դրամ, իսկ ՀՆԱ - հարկեր հարաբերակցությունը կբարելավվի 0,2 տոկոսային կետով: Հարկային վարչարարության և հարկային օրենսդրության բարելավման արդյունքում ակնկալվում է այս ցուցանիշի բարելավում ևս 0,7%-ով, ինչը կհանգեցնի երկրի ՀՆԱ-ում հարկերի տեսակարար կշռի բարձրացմանը մինչև 25%:

Նշենք, որ 2025 թվականի բյուջեի նախագծի համաձայն, ՀՆԱ-ի 5,6% աճի, ՀՆԱ - ի 3,5% դեֆլյատորի և 3,6% միջին գնաճի ապահովման պայմաններում Հայաստանի պետբյուջեի եկամուտները 2025 թվականին կաճեն 279,5 մլրդ դրամով ՝ մինչև 2 տրլն 873.1 մլրդ դրամ (մոտ 7,4 մլրդ դոլար), ինչը 11% - ով գերազանցում է ս.թ. սպասվող ցուցանիշը, և 22% - ով ՝ 2023 թվականի փաստացի ցուցանիշը։

Պետական գանձարանի ծախսերը նախատեսված են 3 տրլն 482.4 մլրդ դրամ (7.8 մլրդ դոլար) կամ ՀՆԱ-ի 31.5% - ի մակարդակում ։ Ցուցանիշը 13% - ով գերազանցում է 2024 թվականի սպասումները (30,4%), եւ 37% - ով ՝ 2023 թվականի փաստացի ծախսերը (27,5%) ։ Հաջորդ տարվա համար նախատեսված ծախսերից 2 տրիլիոն 749.2 մլրդ դրամը կկազմեն ընթացիկ ծախսերը (ՀՆԱ-ի 24,9%)։ 733,2 մլրդ դրամ (1,88 մլրդ դոլար) կամ ՀՆԱ - ի 6,6% - ը կկազմեն ոչ ֆինանսական գործառնությունների (կապիտալ ներդրումների) ծախսերը, ինչը բարձր է 2024 թվականի 695 մլրդ դրամ ծրագրային ցուցանիշից  (1,79 մլրդ դոլար), և այս նախագծով ակնկալվող 639,3 մլրդ դրամը (1,65 մլրդ դոլար) ՝ ՀՆԱ-ի 6,3% - ը։ Նախորդ տարվա արդյունքներով կապիտալ ծախսերը կազմել են 472,6 մլրդ դրամ կամ ՀՆԱ-ի 5% - ը։ Պակասուրդը 2025 թվականին կկազմի 609.4 մլրդ դրամ կամ ՀՆԱ - ի 5.5% - ը ՝ ս.թ. հաստատված բյուջեի 482.9 մլրդ դրամի կամ ՀՆԱ-ի 4.6% - ի և տվյալ փաստաթղթի համաձայն ՝ 4.8% - ի դիմաց ։